Дастур ва дастурлаш тиллари Маълумки, компютер техникаси самарали фойдаланиш икки кисм- техник ва дастурий таъминотнинг узвийлигинти талаб этади. Бу узвийлик комп. Техник таъминотнинг жадал суръатлар б-н такомиллашиб боришига мос дастурий таъминотни хам кескин суръатлар Билан ривожланишига сабаб булади, ва аксинча. Бунинг сабаби маълум, мос дастурий таъминотсиз хар кандай комп. <<кимматбахо уйинчой>>булиб колаверади. Маълумки, компда бирор бир масалани хал килиш у-н аввал унинг модели ва алгоритими тузилади, сунг мазкур алгоритм маълум бир конун-коидалар асосида комп тушунадиган тилда курсатма ва буйруклар шаклида езилади. Хосил булган комп тушунадиган тилдаги матн дастур матни, алгоритм эса дастур деб аталади. Компютер учун дастур тузиш жаройони дастурлаш ва дастур тузадиган киши дастурчи дейилади. Комп тушунадиган ти эса дастурлаш тили деб аталади. Дастурлаш тилларини шартли равишда куйидаги уч гурухга ажратиш мумкун. Дастурлаш тилларини шартли равишда куйидаги уч гурухга ажратиш мумкун: 1-куйи даражадаги дастурлаш тиллари 2-Урта даражадаги дастурлаш тиллари 3-Юкори даражадаги дастурлаш тиллари Куйи даражадаги дастурлаш тиллари комп курилмалари б-н бевосита боглик булиб, буйруклар махсус ракам (код) Лар Ердамида езилади. Бу каби буйруклардан ташкил топган дастурлар ката хажмли булиб, уларни еахрир килиш анча ьушкул иш хисобланади. Дастлабки электрон хисоблаш машиналида (<>, <<>MЭCM>>ва бошкалар) масаларарни йечиш учун ана шундай буйруклар ердамида дастурар тузилган Дастур тузишни осонлаштириш максадида инсон тилига йакин булган буйруклар тизимини куллаш масаласи йулга куйилди ва хал этилди. Бу каби дастурлаш тиллари AVTOKOD-BEMSH, AVTOKOD- MADLEN ва бошкалар киради. Улар BESM 6, Minsk-32, IBM-360 электрон хисоблаш машиналаридакуланилади. Масалан, ST 5, BSUM ифода 5 ракамини BSUM деб номланган йачейкага жойлантирилсин (ST- store- жойлаштириш) деган буйрукни беради Юкори даражали дастурлаш тиллари даги курсатмалар инсон тилидаги йакин булган сузлар мажмуидан иборат. Урал Ердамида амалларни бажариш куйи даражадаги тилардан кура йенгил булибб дастурчидан дейарли адреслар ва курилмалар б-н бевосита боглик ахборотларни билиш талаб этилмайди. Бу тилда тузилган дастурарни комп, Лар бажара олиши учун translyator Лар деб номанувчи махсус дастурлар ракамли куринишга утказиб беради. Кейинги йилларда жуда юкори даражадаги дастурлаш тиллари ишлаб чикарилган буилиб, улар каторига Pascal, Ada, KARAT, C++, Delphi< Visual Basic Application каби тилларни кушиш мукин.
Manba: Nuriston.lark.ru
|